Mustafa Kemal'in
Sofya’dan İzlenimleri
ve
Türkiye Projeleri…
Mustafa Kemal ateşimiliter olarak Sofya’ya geldiği zaman, şehirde bir savaş sonrası havası esiyordu. Balkan Savaşları’nın acısı, eğlencelerle unutulmaya çalışılıyor, danslı çaylar, yemekler, kabuller, balolar birbirini izliyordu… O yıllarda Sofya, üzerinde “kuvvetli bir Batı cilası” taşıyordu ve Mustafa Kemal, görevini sürdürürken, buradaki izlenimlerinden kendi ülkesi adına yapılabileceklerin notlarını çıkarmaktan da geri durmuyordu… Bunlardan birkaçını, Lord Kinross’tan aktaralım:
“Bir gece, Bulgar Türkler’inden Şakir Zümre adında bir arkadaşıyla operada verilen bir galaya gitti. Perde arasında Kral Ferdinand’la tanıştırıldı. Kral ona izlenimlerini sordu. Mustafa Kemal sadece, ‘fevkalade’ diyebildi. Operadan sonra Mustafa Kemal, duyduğu heyecanı Şakir Zümre’ye açıkladı. Batı uygarlığı buydu işte. Türkiye’de böyle şeyler yoktu. İstanbul’da opera şöyle dursun, adamakıllı bir tiyatro bile yok sayılırdı. Türkiye, yakın bir gelecekte bu gibi şeylere kavuşmalıydı. (…)
Bulgaristan Türkleri rahatça ticaret yapıyor, bunda da başarı gösteriyorlardı. Oysa, Türkiye’de alışveriş sadece yabancıların elindeydi. Türkler, Plevne’de ve daha başka yerlerde endüstri kurmuşlardı. İçlerinde birçoğu büyük para kazanmıştı. Kadınları da anayurttaki kadınlara göre daha serbesttiler, çoğunlukla peçesiz dolaşıyorlardı. Her yerde, daha Türkiye’de benzeri görülmeyen güzel okullar açılmıştı. Mustafa Kemal, kendi ülkesinde de kendi milletinin nasıl bir yaşam düzeyine erişebileceği ve erişmesi gerektiği üzerinde belirli bir düşünce edinmeye başladı. (…)"
Kaynaklar
- Prof. Dr. Utkan Kocatürk, Doğumundan Ölümüne Kadar Kaynakçalı Atatürk Günlüğü, İş Bankası Yayınları.
- Atatürk’ün, Tamim, Telgraf ve Beyannameleri, AKDTYK.
- Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, AKDTYK.
- Salih Bozok, Hep Atatürk ile Beraber, Cumhuriyet Yayınevi.
- Afet İnan, Atatürk hakkında Hatıralar ve Belgeler, İş Bankası Yayınları.
- Mazhar Müfit Kansu, Atatürk’le Beraber, Türk Tarih Kurumu.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder