14 Mayıs 2011 İzmir'de Sivil Direniş Kararının Alınması

İzmir’de 

Sivil Direniş Kararının Alınması

14 Mayıs 1919 sabahı, İngiliz-Yunan savaş gemileri filosu, İzmir Körfezi’ndeydi. İngiliz Akdeniz Filo Komutanı Amiral Calthorpe, İzmir’deki 17. Türk Kolordusu’nun yeni komutanı Ali Nadir Paşa’ya, işgale geldikleri notasını vermiş, direniş istemediğini bildirmişti. Ali Nadir Paşa, durumu Harbiye Nazırı Şakir Paşa’ya, o da Sadrazam Damad Ferit Paşa’ya iletmişti. Gelen yanıt açıktı: “Emre uyunuz!”

Bu durum öğrenilmesi üzerine, İzmir’in gerek asker gerek sivil aydınları, gençleri, Konak Meydanı’nda toplanmaya başlamıştı… Yakındaki sultanî binasına geçerek alacakları tutumu tartıştılar: İçlerinden Redd-i İlhak Heyet-i Milliye’si adlı bir kurul oluşturacak, işgalle barışçı yoldan direnecek, hemen o gece bir protesto mitingi düzenleyeceklerdi. Çok geçmeden, gençler, mahalle bekçileri halkı mitinge çağırmaya ve şu bildiriyi dağıtmaya başlamışlardı:

“Ey bedbaht Türk!...

Wilson Prensipleri unvan-ı insaniyet kârânesi altında senin hakkın gasp ve namusun hetkediliyor. (…)

Artık kendini göster. Tekmil kardeşlerin Maşatlık’tadır. Oraya yüzbinlerle toplan ve kahir ekseriyetini orada bütün dünyaya göster. Burada zengin, fakir, âlim, cahil yok. Fakat Yunan hâkimiyetini istemeyen bir kitle-i kâhire olduğunu ilan ve ispat et… Bu sana düşen en büyük vazifedir. Geri kalma! Hüsran ve nikbet fayda vermez. Binlerle, yüzbinlerle Maşatlık’a koş ve Heyet-i Milliye’nin emrine itaat et.”

Hava kararırken, binlerce insan Maşatlık’ta (Yahudi mezarlığı) toplanmıştı.

Kaynaklar

       -   Mükerrem K. Su-Prof. Dr. Ahmet Mumcu, Türkiye Cumhuriyet İnkılâp Tarihi, Milli Eğitim Bakanlığı, Basımevi.

       -   Enver Ziya Karal, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi 1918-1965, Milli Eğitim Bakanlığı, Basımevi.

      -    E. Behnan Şapolyo, Türk İnkılâbı Tarihi Notları, Harp Okulu Basımevi.