8 Mart
Dünya Kadınlar Günü
8 Mart 1857 tarihinde ABD'nin New York kentinde 40.000 dokuma işçisi daha
iyi çalışma koşulları istemiyle bir tekstil fabrikasında greve başladı. Ancak polisin işçilere saldırması ve işçilerin fabrikaya kilitlenmesi,
arkasından da çıkan yangında işçilerin fabrika önünde kurulan barikatlardan
kaçamaması sonucunda çoğu kadın 129 işçi can verdi. İşçilerin cenaze
törenine 10.000'i aşkın kişi katıldı.
Bu olaylardan 52 yıl sonra 26-27 Ağustos 1910 tarihinde Danimarka'nın Kopenhag kentinde
2. Enternasyonale bağlı kadınlar toplantısında (Uluslararası Sosyalist Kadınlar
Konferansı) Almanya Sosyal Demokrat Partisi önderlerinden Clara Zetkin, 8 Mart
1857 tarihindeki tekstil fabrikası yangınında ölen kadın işçiler anısına 8
Mart'ın "Internationaler Frauentag" (International Women's Day-Dünya Kadınlar Günü) olarak
anılması önerisini getirdi ve öneri oybirliğiyle kabul edildi.
İlk yıllarda belli bir tarih saptanmamıştı
fakat her zaman ilkbaharda anılıyordu.
Tarihin 8 Mart olarak saptanışı 1921'de Moskova'da gerçekleştirilen 3.
Uluslararası Kadınlar Konferansı'nda gerçekleşti.
Birinci ve İkinci Dünya Savaşı yılları arasında bazı ülkelerde anılması yasaklanan Dünya Kadınlar
Günü, 1960'lı yılların sonunda Amerika Birleşik Devletleri'nde de
anmaya başlanmasıyla daha güçlü bir şekilde gündeme geldi. Birleşmiş Milletler
Genel Kurulu, 16 Aralık 1917 tarihinde 8 Mart'ın "Dünya Kadınlar
Günü" olarak anılmasını kabul etti. Birleşmiş Milletler'in sitesinde
günün tarihine ilişkin bölümde, kutlamanın New York'ta ölen işçilerin anısına
yapıldığı yazılmamıştır.
Bu kabulün
altında iki temel neden açıklandı, Dünya barışının korunması, sosyal gelişim için
ve temel insan haklarının kullanılması için kadınlarında eşitlik ve kendilerini
geliştirmelerine olnak gereksinimi idi. Kadınlara eşit hakların verilmesinin
Dünya barışını güçlendireceği kabul edildi.
Dünya
Kadınlar Günü kadınlar
açısından çok daha farklı bir gün günümüzde. Kadın haklarının kazanılmasında
nerelerden başlandığını ve bugünlere nasıl gelindiğinin hatırırlanması içinde
özel bir gün. Birçok gelişmiş ülkede kadın hakları çok ilerlemeler göstermiş
olsada, ülkemizde ve gelişmeke olan ülkelerde kadın hakları ne yazıkki istenen
seviyelerden oldukça uzakta. Dünya
Kadın Günü dünya kadınları arasında da bir dayanışma ve deneyim değişimi
günü.
Dünya
Kadınlar Günü ülkemiz içinde
de kadın haklarının kazanılması, iyileştirilmesi için konunun gündeme gelmesinde
de önemli bir gün. Kadın haklarının ülkemizde kullanımı ne yazık ki homejen bir
dağılım göstermiyor. Kazanılan deneyimlerin, tüm ülke sathına yayılması için
yılda bir gün olsa daDünya Kadınlar Günü bizim için ayrı bir önem taşıyor.
Dünya genelinde
kadın haklarında son yıllarda meydana gelen artış dahi birçok gerçeği
değiştirbilecek nitelikte değildir. Dünyadaki en fakir insanların büyük bir
çoğunluğu kadın, dünyadaki eğitim almamış insanların büyük çoğunluğu yine
kadınlar. Kadınlar bugün ülkemizde de erkeklere göre %25 - 50 oranında daha az
ücretle çalıştırılmaktadırlar.
Türkiye’de 8 Mart Dünya kadınlar Günü
Kutlamaları
Türkiye'de 8
Mart Dünya Kadınlar Günü ilk kez 1921 yılında "Emekçi
Kadınlar Günü" olarak kutlanmaya başlandı. 1975 yılında ve onu izleyen yıllarda daha yaygın ve yığınsal
olarak kutlandı, kapalı mekânlardan sokaklara taşındı. "Birleşmiş
Milletler Kadınlar On Yılı" programından Türkiye'nin de etkilenmesiyle, 1975 yılında "Türkiye
1975 Kadın Yılı" kongresi yapıldı. 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi'nden sonra dört yıl süreyle herhangi bir
kutlama yapılmadı. 1984'ten itibaren her yıl çeşitli kadın örgütleri tarafından "Dünya Kadınlar Günü" kutlanmaya devam ediliyor.
8 Mart
Dünya Kadın Gününün Tarihsel Gelişimi
Konuyu özetleyecek olursak günümüzde Dünya
Kadın Günü olmasını
sağlayan tarihte itibaren gelişimini aşağıdadır.
1857 New York: kadinlar 12 saatlik günlük çalışma saatine, düşük ücrete
karşı yürüyüşler yaptılar. Polis tarafından dağıtıldılar.
1908 New York: 15.000 kadın daha kısa çalışma saati, daha iyi gelir ve oy
hakkı için yürüdü. Doğum izni istediler. Kullandıkları slogan "Ekmek ve Gül" idi. Ekmek yaşama güvencesi, karın tokluğunu, gül ise daha
kaliteli yaşamı simgeliyordu.
1909 İlk Kadın Günü 28 Şubat ta kutlandı. Avrupa'daki kadınlar da Şubat ayının
son pazar gününü Kadın Günü olarak kutladı.
1910 Clara Zetkin isimli bir Amlan sosyalist
kadın, kadın Sosyalist Enternasyonelinde Dünya
Kadınlar Günü olmasını önerdi
ve kabul edildi.
1911 Kophenag kararından sonra ilk kez 19
Mart ta Avusturya, Danimarka, Almanya ve İsviçre de kutlandı. Yüz binlerce
kadın ve erkek değişik aktiviteler yaptılar. Oy verme, seçme seçilme hakları
yanısıra meslek edinme ve mesleki eğitim görme haklarını istediler.
Bu kutlamalardan
2 hafta sonra Triangel yangınında 140 kadın öldü. Bu olay Amerika çalışma
kurallarını büyük ölçüde etkileyen bir yere sahiptir.
1917 Rus kadınlar "ekmek ve
barış" için grev yaptılar. Yaşam koşullarının kötülüğünü protesto
ettiler. Bu olay 8 Mart ta olmuştur ve daha sonra bütün Avrupa ülkeleri
tarafından da kabul görmüştür.
1977 Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Kadın Hakları ve Dünya Barışı Günü olarak 8 Mart’ı kabul etti.
Tüm kadınların 8 Mart Dünya Kadınlar Günü
kutlarm
Dünyada Kadın Olmak İçin En İyi 20 Ülke
Uluslararası 8 Mart Dünya
Kadınlar Günü’nü
yaklaştıkça kadın hakları dünya gündemdeki yerini korumaya devam ediyor. İngiliz The Independent
Gazetesi’nin,
dünyada kadın olmak için en iyi ülkeleri belirlediği haberinde, siyasetçi olmak
için Ruanda, çocuk doğurmak için Yunanistan, eşinden ayrılmak için Guam ve para
kazanmak için Lüksemburg’un en iyi ülke olduğu belirlendi.
The Independent gazetesi, yaptığı araştırmaya
dayanarak kadın olmak için en iyi 20 ülke arasında şunları gösterdi:
1-Kadın-Erkek eşitliği için: İzlanda
İzlanda’da sağlık, siyaset, eğitim ve istidamla
bağlantılı göstergelerin incelenmesinin ardından, Independent gazetesi kadın ve
erkekler arasındaki eşitlik konusunda birinci sırada İzlanda’nın geldiğini
belirtti.
2-Siyasetçi
olmak için: Ruvanda
Ruvanda, dünyada
kadınlar parlamentoda çoğunluğu oluşturduğu tek ülke. Ülke meclisindeki 80
koltuğun 45’inin kadınlara ait olduğu biliniyor. İngiltere bu konuda Birleşik
Arap Emirlikleri ve Pakistan’ın bile gerisinde, 45’inci sırada yer alıyor.
3-Anne
olmak için: Norveç
Norveç, doğum
sırasında doğumda yaşanan bebek ölümleri oranı konusunda en düşük orana sahip
ülke. Ülkede 7 bin 600 doğumda bir bebek ölümü gerçekleşiyor. Bu konuda en kötü
ülke Afganistan olarak gösteriliyor.
4-Okumak
ve yazmak için: Lesoto
Lesoto’da kadınlar
arasındaki okuryazarlık oranı erkeklerden çok daha fazla. Ülkedeki kadınların
yüzde 95’i okuryazar. Erkekler arasındaki okuryazarlık oranı ise yüzde 85.
5-Devlet
Başkanı olmak için: Sri Lanka
Sri Lanka tam 23
yıldır kadınlar tarafından yönetiliyor.
6-Sanat
yapmak için: İsveç
İsveç kadın ve
erkekler arasındaki eşitliği desteklemek için özellikle sanat alanında
kadınlara yönelik teşviklerde bulunuyor. İsveç Sanat Konseyi’nin kadınlara
yönelik eğitim programları sunuyor.
7-Üst
düzey yönetici olmak için: Tayland
Tayland’da kadınların
yüzde 45’i kurumsal şirketlerde üst düzey yönetici olarak çalışıyor.
8-Çocuk
doğurmak için: Yunanistan
Yunanistan, doğum
sırasında anne ölümü konusunda riskin en az olduğu ülkelerden biri. Ülkede 31
bin 800 doğumda bir, doğum yapan anne hayatını kaybediyor.
9-Ekonomik
katılım için: Bahama Adaları
Bahama’da ekonomide
kadın çalışanların fazla olması açısından öne çıkan ülkelerden biri.
10-Seçme
hakkı için: İsveç
İsveç, kadınlara
hamileliğinin ilk 18 haftasına kadar resmi olarak kürtaj hakkı
sunuyor ve kürtaj için herhangi bir zorunlu neden istemiyor.
11-Gazeteci
olmak için: Karayip adaları
Karayip Adaları,
televizyon, radyo ve gazetede yayımlanan haberlerin yüzde 45’inin kadınlar
tarafından hazırlandığı bir ülke.
12-İş
gücüne katılım için: Burundi
Burundi, Afrika’da
kadın istihdam gücü oranının yüzde 92 olan bir ülke olarak dikkat çekiyor.
13-Para kazanmak için: Lüksemburg
Lüksemburg, tahmini
hane içi gelir açısından Norveç ile birlikte birinci sırada. Ülkede kadınların
yıllık geliri ortalama 40 bin dolar. Kadınlar ve erkekler aynı oranda
kazanıyor.
14-Üniversiteye
gitmek için: Katar
Katar’da okula giden
kadınların erkeklere oranı altıya bir gibi bir orana denk geliyor.
15-Uzun
yaşamak için: Japonya
Yapılan incelemeler
sonunda, Japonya’da kadınların ortalama ömrünün 87 yıl olduğu ve Japon
erkeklerinden 7 yıl daha uzun yaşıyor.
16-Boş
zaman için: Danimarka
Danimarka’da kadınlar
eğlence için erkeklerden çok daha fazla zaman harcıyor. Ülkede kadınlar her gün
parası almadıkları işler için erkeklerden 57 dakika daha fazla çalışıyor.
17-Atlet
olmak için: ABD
2011’de yapılan bir
araştırma, spor dünyasının en fazla para kazanan on kadın atletinin 5’inin
ABD’li olduğunu ortaya çıkardı.
18-Eşinden
ayrılmak için: Guam
Ekvatorun kuzeyinde,
Filipinlerin doğusunda yer alan ada ülkesi Guam’da, dünyada boşanma oranının en
yüksek olduğu ülke.
19-Taksi
şoförü olmak için: Hindistan
Hindistan, erkek
egemen taksi şöforlüğü dünyasında en fazla kadının yer aldığı ülke. Bu konuda
en kötüsü ise kadınlara araba kullanmayı yasaklayan Suudi Arabistan.
20-Üst
düzey işler için: Jamaika
Jamaika, düzenleyici,
üst düzey yönetici ve müdür gibi mesleklerde kadınların varlığının erkeklere
göre daha fazla olduğu bir ülke. Kadınların yüzde 60’ı bu gibi işlerde
çalışıyor.
Kaynak http://www.batitrakyahaber.net/
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder