12 Şubat 2011 Ülkenin Kurtuluşuna Doğru Urfa'nın Alınışı

Ülkenin Kurtuluşuna Doğru

Urfa’nın Kurtuluşu

Mondros Mütarekesi’nin 7. maddesinde yer alan “Müttefikler, güvenlerini tehdit edecek bir durum ortaya çıktığında herhangi bir stratejik noktayı işgal hakkına haiz olacaklardır” hükmü, Urfa’yı işgale gerekçe yapılarak Mart 1919’da Urfa, İngilizler tarafından işgal edildi. 16 Eylül 1919 tarihinde, İngilizler ile Fransızlar arasında yapılan Suriye Anlaşması sonucu İngiliz kuvvetleri Urfa’dan çekilmiş ve şehir, 31 Ekim 1919’da Fransız işgaline uğramıştı. Maraş, Antep ve Adana’nın işgalinde olduğu kadar, Urfa’nın da Fransızlar tarafından işgaline, Anadolu’nun her tarafından işgaline, Anadolu’nun her tarafından işgaline Anadolu’nun her tarafından tepkiler gelmişti.

Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti başkanlığına getirilen Ali Saip Bey, bölge halkı ve aşiret reislerine mektup yazarak, Fransızlara karşı ayaklanma için hazırlıklara başlamıştı. Urfa’da başlayan genel ayaklanmaya, Suruç, Akçekale, Siverek de katılmış, büyük kuvvet oluşmuştu.

8-9 Şubat gecesi Urfa’ya giren milli kuvvetler, Fransız kuvvetlerini kuşatmışlardı ve 9 Şubat günü çarpışmalar başlamıştı.9 Şubat gecesi Urfa’nın Kuvvay-ı Milliye tarafından geri alındığı bilgisi Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Cemiyeti şubelerine bizzat Mustafa Kemal tarafından telgrafla bildiriliyordu. İşgal birlikleri, 8 Nisan’da mütareke görüşmelerini kabul ettiler ve 10 Nisan 1920’de silah ve cephaneleri ile birlikte Urfa’yı terk ettiler. 11 Nisan 1920’de Urfa kalesine Türk bayrağı çekildi. Urfa’ya 12 Haziran 1984’te TBMM tarafından Milli Mücadele’de gösterdiği kahramanlıklarından dolayı “Şanlı” Unvanı verildi.

Kaynaklar

           -  E. Behnan Şapolyo, Kemal Atatürk ve Milli Mücadele Tarihi, Berkalp Kitapevi.

                -  Mükerrem K. Su-Prof. Dr. Ahmet Mumcu, Türkiye Cumhuriyet İnkılâp Tarihi, Milli Eğitim Bakanlığı, Basımevi.

                -  E. Behnan Şapolyo, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi 1918-1950, Milli Eğitim Bakanlığı, Basımevi

                -  Prof. Dr. Utkan Kocatürk, Doğumundan Ölümüne Kadar Kaynakçalı Atatürk Günlüğü, İş Bankası Yayınları.

                -  S. Eriş Ülger, Özgün Belgelerle Türkiye Cumhuriyeti ve Gazi Mustafa Kemal Atatürk.