Viranşehir (Soloi-Pompeipolis) Antik Kenti
Mustafa Kemal’in hastalığa ve bütün yorgunluğuna karşın, ziyaret etmekten kendini alamadığı Viranşehir, MÖ 7. yüzyılda Rodoslu koloniciler tarafından, Mersin’in 14 kilometre batısında, deniz kenarında kurulmuştur. Kente, güneş anlamına gelen Soloi adı verilmiştir. Darius (MÖ 521-485) zamanında, Kilikya’yı ele geçiren Persler için Soloi önemli bir liman kenti olmuş ve adına sikke bastırılmıştır.
Pers-Yunan savaşları sırasında, MÖ 446 yılında Kilikya’yı bir süre işgal eden Atinalılar, Soloi’yi yönetim merkezi yapmışlarsa da, bir yıl sonra yapılan Kilyos Barışı ile Persler’e geri vermişlerdi. MÖ 333’te Asya seferine çıkan Büyük İskender, Soloi’de Pers egemenliğine son vermiştir.
Roma yönetiminin MÖ 64 yılında görevlendirdiği Pompeius, Soloi’ye kadar geldi. Yürüttüğü büyük operasyonun zaferi anısına kenti yeniden imar ederek, adını Pompeipolis olarak değiştirdi. Bizans döneminde Hıristiyanlığın resmî din olarak kabul edilmesinin ardından, Soloi, Piskoposluk merkezi yapıldı. Kent, 527 yılında meydana gelen büyük yer sarsıntısı ile tamamen harap oldu. Bu nedenle ören yerine Viranşehir de denilmektedir.
Pompeipolis kentinde liman, sütunlu cadde, tiyatro, Roma hamamı, kent duvarları, nekropol su kemeri gibi yapılar bulunmaktaydı. Günümüzde, dağ kapısından deniz kapısına kadar uzanan korint başlıklı 200 sütunlu yoldan, 41 adet sütun ayakta kalmıştır. Halen çevresinde çalışmalar süren kente ait eserler, Mersin Müzesi’nde sergilenmektedir.
Kaynaklar
- Afet İnan, Atatürk hakkında Hatıralar ve Belgeler, İş Bankası Yayınları.
- Salih Bozok, Hep Atatürk ile Beraber, Cumhuriyet Yayınevi
- S. Eriş Ülger, Özgün Belgelerle Türkiye Cumhuriyeti ve Gazi Mustafa Kemal Atatürk.
- Lord Kinnoss, Bir Milletin Yeniden Doğuşu, Altın Kitaplar.
- Mükerrem K. Su-Prof. Dr. Ahmet Mumcu, Türkiye Cumhuriyet İnkılâp Tarihi, Milli Eğitim Bakanlığı, Basımevi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder