İtalyanlara Karşı Direniş için Libya’da
İtalya, 19. yüzyılın sonlarına doğru, bugün Libya adıyla anılan Kuzey Afrika’daki Trablusgarp ve Bingazi’yi ile geçirmeyi planlamıştı. O dönem İngiltere Mısır’a, Fransa’da Tunus’a hâkim olmuş, İtalya da savaş ilan etti. 5 Ekim 1911’de Trablus’a asker çıkardı. 20 Ekim 1911’de Trablus’a asker çıkardı. 20 Ekime kadar peş peşe Tobruk, Deme ve Bingazi İtalyanların eline geçti.
Osmanlı ordusunun genç subaylarından bir bölümü Trablusgarp’ı savunmak için gönüllü olarak ve gizlice Mısır, Tunus yoluyla cepheye gittiler. Binbaşı Enver Bey, Kolağası Mustafa Kemal, Fuat Bey (Bulca), Nuri Bey (Conker), Fethi Bey (Okyar), Albay Neşet Bey bu subaylar arasındaydı.
Enver Bey, Trablus’ta yerli Arapları teşkilatlandırarak savunmaya katılmalarını sağladı ve Askeri birlikleri üç komutanlığa ayırdı.
Trablus Komutanlığı: Kurmay Albay Neşet Bey
Bingazi Komutanlığı: Kurmay Binbaşı Enver Bey
Derne Komutanlığı: Kurmay Binbaşı Mustafa Kemal
Seyahati sırasında binbaşılığa yükselen Mustafa Kemal, 22 Aralıkta Tobruk Savaşı’nı kazandı. Derne’de 16-17 Ocak 1912 taarruzunda gözünden yaralandı. Bir ay hastanede tedavi gören Mustafa Kemal, 6 Mart 1912’de Derne komutanı oldu. Trablusgarp Savaşı, 15-18 Ekim 1921 tarihleri arasında imzalanan Ouchy (Uşi) Barış Antlaşması ile sona erdi. Atlaşmaya göre Trablusgarp ve Bingazi İtalyan sömürgesi oldu.
Kaynaklar
- Prof. Dr. Utkan Kocatürk, Doğumundan Ölümüne Kadar Kaynakçalı Atatürk Günlüğü, İş Bankası Yayınları.
- E. Behnan Şapolyo, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi 1918-1950, Milli Eğitim Bakanlığı, Basımevi
- E. Behnan Şapolyo, Kemal Atatürk ve Milli Mücadele Tarihi, Berkalp Kitapevi.
- Mükerrem K. Su-Prof. Dr. Ahmet Mumcu, Türkiye Cumhuriyet İnkılâp Tarihi, Milli Eğitim Bakanlığı, Basımevi.
- Salih Bozok, Hep Atatürk ile Beraber, Cumhuriyet Yayınevi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder