İkinci Türk Dil Toplantısı
Osmanlıcadan Türkçeye
1934 yılının 18 – 23 Ağustos tarihleri arasında İkinci Türk Dil Kurultayı toplanmış gramer, terim, filoloji, dil karşılaştırmaları komisyonlarının raporları incelenerek, Türk dilinin dünya dilleri arasındaki yeri, tarihsel akışı ve filolojisi ile dil devriminin anlamını ve amaçlarını kapsayan tezler okunmuştu. Kurultayda alınan kararla kurumun adı “Türk Dili Araştırma Kurumu” olarak değiştirilmişti.
1934 yılı sonunda bir komisyon kurularak sözlük çıkarılması kararlaştırılmış, bu çalışmalar devam ederken, bir dernek tarafından tarama dergileri esas alınarak Divan-Lügati-i-Türk, Kâmusname, Evliya Çelebi Seyahatnamesi gibi çeşitli eserlerin yeniden yazıldığı görülmüştü. Sözlük çalışmalarında, öncelik olarak askeri rütbelerin karşılıkları saptanmıştı. Arapça ve Farsça kelimelere karşılık bulmanın hızlandığı 1935 yılı başlarında, kelimelerin kısa sürede kullanma kazandırılması amacıyla Cumhuriyet gazetesi tarafından bir yarışma açılmış, öz Türkçe kelimeleri en uygun biçimde iki satır içinde kullanan kişilerin ödüllendirileceği duyurulmuştu.
Dil konusundaki bu hızlı gelişme bazı bilinçsiz yaptırımları da beraberinde getirmişti. Örneğin, Bilecik Belediyesi tarafından dilde özleşme hareketi çerçevesinde, Türkçeden farklı dil konuşmayı yasaklayan bir karar alınmıştı. Karara uymayanlara 1 liradan 50 liraya kadar para cezası verilecekti.
Kaynaklar
- Pars Tuğlacı, Çağdaş Türkiye I-II, Cem Yayınevi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder