Cumhurbaşkanı’nın
Halife’ye İhtarı
22 Ocak 1924 günü Halife Abdülmecid, başkâtibi aracılığıyla, İsmet İnönü’ye rahatsızlık ve isteklerinin yer aldığı bir telgraf gönderdi. Telgrafta, gazetelerde Halifelik makamıyla ilgili çıkan haberler nedeniyle toplumda oluşan yargılardan ve resmî heyetlerin kendisiyle görüşmemesinden duyduğu üzüntü dile getiriliyordu. İsmet İnönü telgrafı o sırada İzmir’de bulunan Mustafa Kemal’e gönderdi. Mustafa Kemal’in aynı gün halifenin şikâyet ve isteklerine karşılık yazdığı cevap, birkaç ay sonra halifeliğin tarihe karışacağının da işareti gibiydi.
“Hilafet makamı ve Halife’nin şahısları ile ilgili yanlış anlamalar ve yanlış yorumlar Halife’nin kendi yanlış tutum ve davranışından kaynaklanmaktadır. Halife, kendi özel hayatı ve dış yaşayışı ile ecdadı padişahların yolunu tutmuş görünmektedir. Cum alayları, yabancı devlet temsilcileri yanına memurlar göndererek ilişkiler kurmak, gösterişli gezintiler, saray hayatı, sarayında yedek subaylara varıncaya kadar kabul etmek onların şikâyetlerini dinleyerek onlarla birlikte ağlamak gibi davranışlar bu cinstendir.
Türkiye Cumhuriyeti safsatalarla varlığını ve istiklâlini tehlikeye atamaz. Bizce, Hilafet makamı olsa olsa tarihî bir hatıra olmaktan öteye bir önem taşıyamaz. Türkiye Cumhuriyeti devlet adamlarının veya resmî heyetlerin kendisiyle görüşmelerini istemesi bile, Cumhuriyet’in bağımsızlığına açık bir tecavüzdür."
Kaynaklar
- E. Behnan Şapolyo, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi 1918-1950, Milli Eğitim Bakanlığı, Basımevi
- E. Behnan Şapolyo, Türk İnkılâbı Tarihi Notları, Harp Okulu Basımevi.
- Mazhar Müfit Kansu, Atatürk’le Beraber, Türk Tarih Kurumu.
- Afet İnan, Atatürk hakkında Hatıralar ve Belgeler, İş Bankası Yayınları.
- E. Behnan Şapolyo, Kemal Atatürk ve Milli Mücadele Tarihi, Berkalp Kitapevi.
- Mükerrem K. Su-Prof. Dr. Ahmet Mumcu, Türkiye Cumhuriyet İnkılâp Tarihi, Milli Eğitim Bakanlığı, Basımevi.
- Prof. Dr. Utkan Kocatürk, Doğumundan Ölümüne Kadar Kaynakçalı Atatürk Günlüğü, İş Bankası Yayınları.
- S. Eriş Ülger, Özgün Belgelerle Türkiye Cumhuriyeti ve Gazi Mustafa Kemal Atatürk
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder