Erzurum Kongresi Kararları
10 Temmuz’da toplanması kararlaştırılmış olan Erzurum Kongresi, 23 Temmuz 1919’da, bir okul salonunda çalışmalarına başladı. Mustafa Kemal, kongreye ancak davetli olarak katılabiliyordu.
Kongre 7 Ağustos 1919’a kadar sürdü ve şu kararlar alındı:
- Millî sınırlar içinde vatan bölünmez bir bütündür; parçalanamaz.
- Her türlü yabancı işgal ve müdahalesine karşı millet topyekûn kendisini savunacak ve direnecektir.
- Vatanı korumayı ve istiklali elde etmeyi İstanbul Hükümeti sağlayamadığı takdirde, bu gayeyi gerçekleştirmek için geçici bir hükümet kurulacaktır. Bu hükümet üyeleri, millî kongrece seçilecektir. Kongre toplanmamışsa, bu seçimi Temsil Heyeti yapacaktır.
- Kuvayı Millîye’yi tek kuvvet tanımak ve millî iradeyi hakim kılmak temel esastır.
- Hıristiyan azınlıklara siyasi hâkimiyet ve sosyal dengemizi bozacak ayrıcalıklar verilemez.
- Manda ve himaye kabul edilemez.
- Milli Meclis’in derhal toplanmasını ve hükümet işlerinin Meclis tarafından kontrol edilmesini sağlamak için çalışılacaktır.
Mustafa Kemal, “Nutuk”ta Erzurum Kongresi’ni şöyle değerlendirir:
“Ağustosun 7. Günü kongre toplantısını kapatırken, kongre üyelerine ‘Tarih, bu kongremizi çok az görülebilen büyük bir eser olarak yazacaktır’ dedim. Sözlerimizin yersiz olmadığını zaman ve olayların kanıtladığı kanısındayım.
Kaynaklar
- E. Behnan Şapolyo, Kemal Atatürk ve Milli Mücadele Tarihi, Berkalp Kitapevi.
- Mükerrem K. Su-Prof. Dr. Ahmet Mumcu, Türkiye Cumhuriyet İnkılâp Tarihi, Milli Eğitim Bakanlığı, Basımevi.
- Atatürk’ün, Tamim, Telgraf ve Beyannameleri, AKDTYK.
- Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, AKDTYK.
- Enver Ziya Karal, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi 1918-1965, Milli Eğitim Bakanlığı, Basımevi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder