UNESCO Pomakçayı Kaybolan Diller Listesine Almadı

UNESCO Kaybolan Diller Listesine 

Pomakcayı Almadı

Bir takım yerlerde UNESCO nun kaybolan diller listesinde Pomakcanında olduğunu iddia ediyor olması gerçekten çok üzücü bir durum. Zira Pomak dilinin kabul ettirilmesi mücadelesini sekteye uğratmaktadır. Oysa gerçekte Pomakça UNESCO tarafından halen bir dil olarak kabul edilmemektedir. Gerçek anlamda bir dil mücadelesi verilecekse, bu ilk önce Pomakçanın varlığının kabul ettirilmesi amacıyla yapılmalıdır. Asıl girişimler buna yoğunlaşmalıdır. Kimse kendisini kandırmasın. Pomakça halen tanınmıyor, tanınması ve kabul edilmesini gerçekleştirecek olanda yine Pomak halkıdır.

UNESCO sitesinden derlenen bilgiler aynen aktardığımız gibidir.

Yâda isteyen arkadaşlar UNESCO ana sayfasını ziyaret edip araştırabilirler.

UNESCO: 2500 Dil Tehlike Altında

UNESCO’nun yayınladığı atlasa göre Dünyada 2500 dil tehlikede. Türkiye’de tehlikede olan (100 yıl içinde bir dili konuşacak çocuk kalmayacak ise dil tehlikede; bir dili konuşan hiç çocuk kalmamışsa dil ölü kabul edilmektedir)  dil sayısı ise Habervesaire’nin rapordan yaptığı alıntıya göre 18:

Güvensiz Diller: Abhazca, Adıgece, Çerkesçe Ve Zazaca

“…kaybolma tehlikesini en az hisseden diller “güvensiz” (unsafe) olarak nitelendiriliyor. Bir dilin bu kategoride yer alması “çocuklar tarafından da konuşulmasına rağmen bazı alanlarda kısıtlanması” anlamına geliyor. UNESCO’nun çalışmasında Abhazca, Adığece, Çerkesçe (Kabartayca) ve Zazaca Türkiye’de “güvensiz” olarak nitelendirilen diller;

Açıkça Tehlikede Olan Diller: 

Abazaca, Hemşince, Lazca, Pontus Yunancası, Romanca, Süryanice, Ermenice (Batı)

“Açıkça tehlikede” (definitely endangered) seviyesinde değerlendirilen ikinci grupta Abazaca, Hemşince, Lazca, Pontus Yunancası, Romanca, Süryanice ve Ermenice (Batı) yer alıyor. Bu dillerin kaybolma tehlikesine gerekçe olarak “çocuklar tarafından anadili olarak öğrenilmemesi” gösteriliyor;

“Ciddi anlamda tehlikede” (severely endangered) kategorisi genelde toplumun en yaşlı nesli tarafından konuşulan, orta nesil tarafından anlaşılabilen ancak kullanılmayan ve çocuklara öğretilmeyen dilleri içeriyor. Gagauzca, Ladino ve Turoyo bu kategoride değerlendiriliyor;

“Son derece tehlikede” (critically endangered) kategorisine Türkiye’den giren tek dil Hertevin. Bu dilin sadece en yaşlılar tarafından, nadiren kullanıldığı kabul ediliyor;

Kaybolmuş Diller: Kapadokya Yunancası ve Ubıhça

“Kaybolmuş” (extinct) diller Kapadokya Yunancası ve Ubıhça, adı üzerinde, dünyada tek bir kişi tarafından bile konuşulmuyor”

Kaynak  İbrahim Kenar http://pomaknews.com/

Sözcükler Olmadan Bir Dünya?

Kutlayan Uluslararası Anadil Günü

 Hiç kalkoti duydunuz mu? Tehlike Altındaki Dünya Dilleri Atlası UNESCO tarafından 2011 yılında tanımlanan bir tehlike dili, Pakistan kuzey-batı sınırında bir köyde sadece yaklaşık 4000 kişi tarafından konuşulmaktadır. Dünyada konuşulan yaklaşık 6000 dilin neredeyse yarısı dünya nüfusunun sadece yüzde 4'ü tarafından konuşulan bu dillerin yüzde 96 ile yüzyılın sonuna kadar nesli tükenmek olabileceği tahmin ediliyor. "Diller biz kim onları koruyarak, kendimizi korumak.", UNESCO Genel Direktörü Irina Bokova Uluslararası Günü vesilesiyle onu mesajında dedi.

Dilsel ve kültürel çeşitliliğin toplumların birlik ve uyumun güçlendirilmesi dünyadaki insanlar için stratejik öneme sahiptir. Dilsel çeşitliliğin önemini anlamak için, UNESCO Genel Konferansı'nda 1999 yılı Kasım ayında Uluslararası Anadil Günü (IMLD) ilan etti. Uluslararası günden bu yana dilsel ve kültürel çeşitliliği ve çok dilli eğitimi teşvik için 21 Şubat'ta dünya çapında her yıl görülmektedir. Bu anlayış, hoşgörü ve diyaloğa dayalı dilsel ve kültürel gelenekler daha çok farkındalık geliştirmeye yardımcı olmayı amaçlamaktadır.

"Çok dillilik içermeyi teşvik ve ayrımcılıkla mücadelede, herkes için kaliteli eğitim sağlanması bizim müttefikidir. Bina gerçek diyalog dilleri için saygı ile başlamalıdır. [...] Dilsel çeşitlilik bizim ortak mirası olduğunu ve kırılgandır. [...] Çok dillilik olduğunu Yaşayan bir kaynak - hepimizin yararına kullanmamıza izin, " UNESCO Genel Direktörü Irina Bokova söyledi.

Dillerde kültürel mirasını korumak ve herkes için kaliteli eğitim veren, kapsamlı bilgi toplumlarının bina, işbirliğinin güçlendirilmesine de kültürel çeşitlilik ve kültürlerarası diyaloğun sağlanmasında, gelişiminde hayati bir rol oynayabilir, ama bu artan bir farkındalık var. Bu yılki kutlama kapsayıcı eğitimi için çok dillilik adamıştır. "Anlayabilecekleri bir dilde Öğrenme çocuklara kaliteli eğitim hakkını zevk için hayati önem Anadil ve Çok Dilli Eğitim herkes için öğrenme çıktıları, ayrımcılığın azaltılması içermeyi teşvik ve geliştirmek için anahtar ".

UNESCO dilsel ve kültürel çeşitliliğin korunması ve eşitlik, kalkınma ve sosyal içermeyi desteklemek için her gün çalışıyor. Kore Cumhuriyeti olarak, 2010 yılında Tehlike Altındaki Dünya Dilleri, UNESCO Interactive Atlas, nesli tükenmekte olan grupta Jeju dâhil edilmesini takiben, çeşitli projeler Jeju adasının sakinleri canlılık ve uzun süreli sağkalım korumaya yardımcı oluyor Jeju dil. Solomon Adaları, UNESCO böylece adanın dil ve bilgi korunması ve yerel yerli topluluklar canlandırıcı, yerel Marovo dilde çevresel bir ansiklopedi oluşturmak için yardımcı oluyor. Nikaragua'da, UNESCO'nun Yerel ve yerli Bilgi Sistemleri (LINKS) programı Mayangna dil, bilgi ve kültür aktarımı güçlendirmek için BOSAWAS Biyosfer Rezervi yerli Mayangna kişi ile çalışıyor. Norveç desteği ile UNESCO doğal dünyanın kendi yerli bilgiye dayalı Mayangna dilde 2 ciltlik kitap yayınlandı. Bugün, bir Mayangna ekip BOSAWAS Biyosfer Rezervi genelinde kırsal sınıflarda test ediliyor Pilot öğretmen kılavuz ve öğrenci çalışma kitaplarını geliştirmek için Milli Eğitim Bakanlığı ile çalışıyor. 

Kaynak 20 Şubat 2012 - UNESCOPRESS http://www.unesço.org/